Site icon ENLIGHTENTH

บทที่ 3 狗猛酒酸 Gǒu měng jiǔ suān หมาดุจนเหล้าเปรี้ยว

              宋人有酤酒者,升概甚平,遇客甚谨,为酒甚美,县帜甚高,著然不售,酒酸。怪其故,问其所知闾长者杨倩,倩曰:“汝狗猛耶?”曰:“狗猛则酒何故而不售?”曰:“人畏焉。或令孺子怀钱挈壶瓮而往酤,而狗迓而龁(咬)之,此酒所以酸而不售也。”
夫国亦有狗,有道之士⒂怀其术而欲以明万乘之主,大臣为猛狗迎而龁(咬)之,此人主之所以蔽胁,而有道之士所以不用也。
——选自《韩非子·外储说右上》

Sòng rén yǒu gū jiǔ zhě, shēng gài shénpíng, yù kè shén jǐn, wèi jiǔ shén měi, xiàn zhì shèn gāo,zhe rán bù shòu, jiǔ suān. Guài qí gù, wèn qí suǒ zhī lǘ zhǎng zhě yáng qiàn, qiàn yuē:“Rǔ gǒu měng yé?” Yuē:“Gǒu měng zé jiǔ hégù ér bù shòu?” Yuē:“Rén wèi yān. Huò lìng rúzǐ huái qián qiè hú wèng ér wǎng gū, ér gǒu yà ér hé (yǎo) zhī, cǐ jiǔ suǒyǐ suān ér bù shòu yě.”
Fū guó yì yǒu gǒu, yǒu dào zhī shì ⒂ huái qí shù ér yù yǐ míng wàn chéng zhī zhǔ, dàchén wèi měng gǒu yíng ér hé (yǎo) zhī, cǐ rén zhǔ zhī suǒyǐ bì xié, ér yǒu dào zhī shì suǒyǐ bùyòng yě.

 

1 酤:ขาย

2 遇客:ตอนรับแขก ลูกค้า

3 谨:มีมารยามงาม

4 县:แขวน

5 帜:ป้ายหน้าร้าน เขียนคำว่า 酒

6然:แต่ว่า

7 怪:รู้สึกว่า…….แปลกๆ

8 闾:ประตูในซอย

9长者:ผู้เฒ่าผู้แก่

10焉:มัน (หมายถงหมา)

11 孺子:เด็ก

12 挈:ยก

13 迓:เสนอหน้า วางอยู่ด้านหน้า ต้อนรับ

14 所以:เนื่องด้วยเหตุข้างต้น

15 有道之士:คนที่มีความสามารถ

16 怀:มีเรื่องอยู่ในหัว

17升概:หน่วยชั่งเหล้าในสมัยโบราณ  โดยใช้ 斗 เป็นอุปกรณ์ (คล้ายกระบวยทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า)

18著:เก็บไว้นาน

19龁:กัด

20明:ใช้วิธีการ……….

21万乘之主:แม่ทัพที่มีรถศึกเป็นหมื่นคัน

22蔽胁:หลอกลวง ผิดหวัง

23或:หรือว่า

คำแปล (แบบพยายามไม่ขยายความ รักษาความหมายเดิมไว้)

          แคว้นซ่งมีคนขายเหล้า ตราชั่งเหล้าตรง ต้อนรับแขกอย่างมีมารยาท (หน้าร้าน) แขวนป้ายร้านไว้สูง แต่เหล้าขายไม่ออก เหล้าจึงเปรี้ยว รู้สึกว่ามันแปลก ๆ   จึงไปถามผู้เฒ่าหยางเชี่ยนผู้ปราดเปรื่องที่อยู่ตรงปากซอย ผู้เฒ่าหยางเชี่ยนถามว่า “หมาแกดุไหม?” (คนขายเหล้าจึง)ตอบ “หมาดุเกี่ยวอันใดกับข้าขายเหล้าไม่ได้เล่า”    “แกเลี้ยงมัน (หมา) พอมีคนใช้ให้เด็กถือเงินเดินมาซื้อเหล้า กลับเจอหมาเสนอหน้าอยู่แล้วกัดเด็ก นี่คือเหตุผลว่าทำไมเหล้าขายไม่ออกจนมันเปรี้ยว”
          ประเทศของเราก็มีหมา มีผู้มีความสามารถที่เก่งกาจ มีอุดมการณ์อยากแสดงให้ผู้นำประเทศเห็นถึงกลยุทธ์ของเขา แต่ผู้นำกลับเอาหมาไปตอนรับแล้วก็กัดเขา ผู้นำก็ตามืดบอดมองไม่เห็นความจริง กลายเป็นว่ามีผู้มีความสามารถแต่กลับไม่ได้ใช้ให้เป็นประโยชน์